Ceramikę starożytnej Grecji znamy dobrze bo do naszych czasów zachowało się jej sporo, jako że kiedyś była bardzo powszechna. Grek używał jej praktycznie do wszystkiego, na co dzień i od święta: jadał na niej, przechowywał w niej produkty, transportował towary, używał do obrzędów religijnych, nawet do zabawy. Wobec tego naczynia musiały mieć, w zależności od potrzeb, rozmaite kształty. I rzeczywiście ceramika grecka oszałamia rozmaitością form.
Do picia służył kyliks czyli czara, szeroka, na nóżce, często z uchami. Do picia wina oczywiście, ostatecznie wody także. Do mieszania wina z wodą (wszak tylko barbarzyńcy pili wino nierozcieńczone) służyły rozmaite odmiany kraterów, które dla wygody miały szerokie wylewy. Zaś wino chłodziło się w pękatych psykterach. Innych naczyń używało się do przechowywania wody, innych do oliwy, jeszcze innych do rozmaitych płynów. Innych do czerpania innych do nalewania. Innych do składania ofiar bogom, innych podczas uroczystości pogrzebowych, innych w czasie zaślubin. Wonności najlepiej było przechowywać a malutkich wysmukłych alabastronach, zaś w wielkich amforach wygodnie transportowało się wino lub oliwę, w małych puszkach jakieś kosmetyki lub biżuterię. Natomiast wypełnione oliwą amfory panatenajskie wręczano jako nagrodę zwycięzcom igrzysk panatenajskich ku czci bogini Ateny.
Do tego należy dołożyć jeszcze rytony czyli naczynia do picia w kształcie zwierzęcego łba lub głowy człowieka. Słowem połączenie rzeźby z wazą.
Do każdej praktycznie czynności życiowej potrzebna była Grekom odpowiednia ceramika. Wypracowali zatem ponad trzysta jej form, do każdej czynności odmienną. Wydawałoby się wobec tego, że będą one banalnie powtarzalne. Tymczasem jest wprost odwrotnie. Ta starożytna ceramika zachwyca nie tylko bogactwem kształtów, ale może jeszcze bardziej ich wyrafinowaniem. Proporcjom naczyń, subtelnym liniom zagięć i wypukłości, rozmaitości uch zawdzięczają te dzieła harmonię i szlachetny wykwint. To nie są wytwory rzemiosła lecz prawdziwe dzieła sztuki. Nic dziwnego, że niekiedy ich dumni twórcy podpisywali je; dotrwały nazwiska niektórych garncarzy.
W ciągu setek lat ceramika oczywiście ulegała zmianom. Dotyczy to przede wszystkim jej dekoracji. Bo ściany naczyń a także wnętrza (choćby czar) były malowane. Można wyróżnić cztery zasadnicze style dekoracji. Najstarszy nazywamy umownie geometrycznym. Charakteryzuje się on fryzami, łączącymi motywy geometryczne z mocno stylizowanymi wyobrażeniami ludzi i zwierząt. Później zapanował styl orientalizujący, w którym powierzchnie pokrywały gęsto, niczym w dywanie orientalnym, fryzy z przedstawieniami ludzi, zwierząt, dziwnych stworów oraz ornamenty roślinne.
Wreszcie, w VI wieku pne., nadeszły style attyckie: czarnofigurowy i czerwonofigurowy. W pierwszym ukazywano czarno malowanych ludzi na czerwonym tle, w drugim odwrotnie, czarnym pokostem powlekano tło zaś kolorem czerwonej glinki malowano ludzi. Ta technika pozwalała dokładnie pokazać zarówno muskulaturę ciała jak i kunsztowne udrapowanie peplosu, rozmaitość póz i gestów a nawet mimikę postaci.
Jeśli ktoś chce poznać życie starożytnych Greków nie musi czytać książek. Wystarczy pooglądać naczynia, szczególnie czerwonofigurowe. Znajdzie się na nich wszystko co mówi o życiu; zwykłe codzienne zajęcia, zabawy, obrzędy, wydarzenia historyczne, bitwy, zmagania olimpijskich bogów i postaci mitologicznych, wyczyny dzielnych herosów i zmagania nagich atletów, obleśnych satyrów i rozszalałe menady, czułych kochanków i zapracowanych rzemieślników, szlachetne muzykowanie i zwykłe pijaństwo, naukę w szkole i uprawianie sportu, itd., itd. Wszystko to kapitalnie narysowane, świetnie zaobserwowane, celnie scharakteryzowane i na koniec elegancko skomponowane.
Taka jest ta grecka ceramika.